Rendesia dhe domosdoshmeria e menaxhimit
Manaxheret jane keshtu burimi kryesor,me i kushtueshmi dhe me i rendesishmi per cdo organizate. Ndersa P.Drucker,per rendesine dhe pergjegjesine e manaxhmit,pohon se: “Pergjegjesia e manaxhimit ne shoqerine tone eshte vendimtare jo vetem per vete organizaten, por edhe per qendrimin publik ndaj manaxhimit ,per suksesin dhe statusin e tij, per te ardhmen e sistemit tone ekonomike e social dhe per mbijetesen e organizates si nje institucion i pavarur”. (P.Drucker,1989) C.S.George ne lidhje me rolin dhe poziten e manaxhimit,ka theksuar.
“Nga nje pozite pothuaj e panjohur ne vitin 1900,manaxhimi sot eshte bere nje aktivitet qendror i epokes dhe ekonomise sone , nje force e fuqishme dhe novatore ne te cilen mbeshtetet shoqeria jone ne fushen material dhe mireqenie kombetare”. (C.S.George,1972) Te gjitha organizatat,te vogla apo te medha,private apo publike,te orientuara nga fitimi ose jo e pavaresisht nga fusha ku e ushtrojne aktivitetin e tyre kane nje gje te perbashket: nevojen per tu manaxhuar. Secila prej tyre,per arritjen e qellimit final angazhon nje sere burimesh njerezore,material dhe financiare.
KUPTIMI I MENAXHIMIT
Fjala menaxhmet rrjedh nga fjala angleze “to menage” qe nuk ka kuptim adekuat ne shume gjuhe,ne te shumeten e rateve perdoret termat”qeverisje”udheqje”drejtim” Termi “manaxhim” ka shume dimensione dhe perkufizime,te cilat varjojne me shume sesa pershkrimi qe u behet funksioneve te tij. Menaxhmeti ne kuptimin e fjales ka keto sinonime:vendosje,rregullim,planifikim,kontrollim,organizim,derejtim,arritjee qellimeve,realizim ,si dhe dominim etj. Ne qofte se i analizojeme te gjiths keto sinonime vijme ne perfundim se keto perfeshijne :rregulimin,planifikimin,kontrollin,organizimin,derejtimin apo realizimin.
DEFINICIONET E MENAXHIMIT
Sipas Brech e percakton manaxhimin si “Nje proces social qe ka pergjegjesi per planifikimin dhe rregullimin efektiv dhe ekonomik te operacioneve te nje organizate me qellim qe te arrihet nje objektiv apo nje objektivapo nje detyre e dhene. Nje pergjegjesi e tille perfshine: a) Vleresimin e gjendjes dhe marrjen e vendimeve per percaktimin e planeve, per perdorimin e te dhenave per kontrollin e performances dhe te nivelit te progresit kundrejt planeve. b) Udheheqjen ,integrimin,motivimin dhe mbikeqyrjen e personelit te organizates,i cili kryen operacionet e saj” (Brech. E. F. 1975) Sipas P.Drucker-it,manaxhimi ka tri detyra kryesore : a)Te realizoje qellimin dhe misionin specifik te organizates. b)Ta beje punen produktive dhe punetorin ta arrije ate. c)Te menaxhoje impaktet dhe pergjegjesite sociale Sipas B.Ramosaj”Menaxhimenti paraqet procesin e oretimit te vetedijshem te aktiviteteve njerezoren kah realizimi i qellimit-qellimeve te caketuara,perkatesishte teresine e nderlidhura te pese funksioneve:planifikimi,organizimit,kuadrit(personelit),udheheqjes dhe kontrollit. Manaxhimi eshte procesi i arritjes se objektivave organizative duke punuar me dhe nepermjet njerezve dhe burimeve te tjera organizative ” (Certo & Certo, 2006) Ky konceptim i sotem tregon se manaxhimi ka tre karakteristika kryesore : a) Eshte nje proces qe perfshin ne seri aktivitetesh te vazhdueshme dhe te nderlidhura, b) Perqendrohet ne arritjen e objektivave organizative, dhe c) Synon arritjen e ketyre objektivave duke punuar me dhe nepermjet njerzve e burimeve te tjeraa te organizates